Inwentaryzacja architektoniczno – budowlana górnej stacji Kolei linowo-terenowej na Górę Parkową w Krynicy Zdroju, wykonana w technologii BIM z użyciem skaningu laserowego 3D

Niewiele w Polsce jest obiektów budowlanych, które aż tak mocno darzone są sentymentem przez wiele pokoleń rodzin polskich. Któż z nas nie ma wakacyjnych wspomnień z Krynicy Zdroju powiązanych z kolejką górską ?     
                                                                
Kolejka górska w Krynicy od zawsze była istotną atrakcją turystyczną w Krynicy Zdroju, umożliwiając pokoleniom kuracjuszy oraz turystom, szybki transport na Górę Parkową oraz podziwianie wspaniałych krajobrazów otaczających pasm Beskidów.  Dzięki aktualnej, przemyślanej, długofalowej polityce spółki PKL S.A., Kolej linowo-terenowa ma szanse na powrót do świetności, wspaniałych tradycji, będąc poddana gruntownej modernizacji, co pozwoli następnym pokoleniom cieszyć się z niepowtarzalnych doznań w tak wspaniałym otoczeniu przyrody.  Nie da się patrzeć w  przyszłość, bez sentymentalnego spaceru w historię tego miejsca. Na fali entuzjazmu, po sukcesie technicznym, organizacyjnym i finansowym kolei linowej na Kasprowy Wiech, działacze Ligi Popierania Turystyki z wiceministrem komunikacji Aleksandrem Bobkowskim na czele, Zarząd Miasta Krynica, władze uzdrowiska i Ministerstwo Komunikacji 10 września 1936 r utworzyły spółkę z o.o. „Kolej Górska w Krynicy”, która podjęła się zrealizowania wcześniejszego, pochodzącego z 1932 r. projektu budowy kolei linowo-terenowej na Górę Parkową.
Fot. nr 1. Zdjęcie archiwalne Kolejki. źródło: www.pkl.pl
Podróż kolejką stanowi wspaniałą atrakcję samą w sobie, niemniej jednak  górna stacja kolejki Na Górze Parkowej wraz z towarzyszącą infrastrukturą gastronomiczną, techniczną, oferuje turystom możliwość przyjemnie spędzonego czasu na podziwianiu widoków, uprawianiu sportów zimowych czy delektowaniu się regionalnymi przysmakami.                       
Kolej linowo - terenowa pozostaje tymczasowo zamknięta w związku  z przebudową budynku górnej stacji. Inwestycja ma na celu odtworzenie historycznego charakteru obiektu i wprowadzenie nowych udogodnień dla turystów. W odnowionym budynku powstanie restauracja i tarasy widokowe. Projekt zakłada również poszerzenie peronu, co usprawni  sposób odprawy pasażerów  i zwiększy komfort osób niepełnosprawnych oraz rodzin podróżujących z wózkami dziecięcymi. 
  
-  Kolej na Górę Parkową jest najstarszym tego typu obiektem w Polsce, jej historia sięga 1937 roku. Dzięki zapowiadanej w planie inwestycyjnym PKL rewitalizacji chcemy powrócić do najlepszych przedwojennych tradycji. Przywrócenie historycznego wyglądu górnej stacji dotyczy przede wszystkim dobudowania tarasu restauracji znajdującej się na pierwszym piętrze budynku, dzięki czemu po zakończeniu prac będzie można podziwiać widok na panoramę miasta, Beskidy czy Jaworzynę Krynicką – mówi Patryk Białokozowicz z zarządu Polskich Kolei Linowych.
Fot. nr 2. Archiwalne zdjęcie górnej stacji. źródło: www.pkl.pl
Cel inwentaryzacji architektoniczno-budowalnej :
Głównym celem inwestycji PKL jest przywrócenie obiektowi jego przedwojennego charakteru, w tym odtworzenie i uatrakcyjnienie strefy gastronomicznej dzięki nowej restauracji, która będzie mieścić się na piętrze budynku głównego o łącznej powierzchni ponad 132 m2. Projekt obejmuje również przebudowę pergoli mieszczącej kawiarnię i wyposażenie jej w szklane, otwierane ściany, chroniące przed wiatrem w okresie jesienno-zimowym oraz nowe okna, przez które turyści będą mogli obserwować widoki po stronie Rajskich Ślizgawek. Przebudowie ulegnie także dziedziniec wewnętrzny, z którego półokrągłymi schodami będzie można dostać się na słoneczny taras restauracji. Nowa nawierzchnia umożliwi tam przeprowadzanie dancingów, których tradycja na Górze Parkowej sięga lat 30-tych ubiegłego wieku. Właśnie tradycje muzyczne i taneczne są ważnym elementem oferty Krynicy Zdrój, dlatego po przebudowie stacji nie zabraknie tutaj spotkań i dancingów.

 Ważnym elementem planowanej renowacji jest dobudowanie dwóch tarasów na piętrze restauracji o łącznej powierzchni 211,7 m2. Projekt zakłada też poszerzenie peronu górnej stacji pod kątem wagonów z funkcją obustronnego wsiadania i wysiadania. Pojawią się także dodatkowe udogodnienia dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich lub podróżujących z dziecięcymi wózkami. Kasy zmienią swoją lokalizację, będą znajdowały się w stylowej konstrukcji pod tarasem restauracji, nawiązującej do modernistycznych wagonów, dzięki czemu hol dla oczekujących na zjazd ze szczytu Góry Parkowej zyska cenną przestrzeń.

Firma Bimtelligent, jako doświadczony wykonawca w zakresie dokumentowania obiektów o znaczeniu zabytkowym, w okresie lutego 2021 roku przeprowadziła inwentaryzację stanu istniejącego górnej stacji kolejki linowo-terenowej na Górę Parkową na prośbę Zamawiającego, stosując nowoczesną metodę skanowania laserowego 3D oraz modelowania obiektowego w standardzie BIM. Bimtelligent posiada doświadczenie w inwentaryzacjach obiektów architektury o znaczeniu historycznym. Jest to dobitny przykład stosowania najnowocześniejszej technologii oraz rozwiązań projektowych dla dobra utrzymania oraz modernizacji dóbr kulturalnych naszego kraju.
Fot. nr 3. Skanowanie laserowe 3D.
Projekt inwentaryzacji Górnej stacji kolejki trzeba uznać za wyzwanie, ze względu na oczekiwany czas inwentaryzacji, warunki terenowe i pogodowe oraz rozległą infrastrukturę techniczną w postaci urządzeń wyciągowych wagoników kolejki. Na podstawie pomiaru 3D uzyskano chmurę punktów, stanowiącą pełne odzwierciedlenie architektury górnej stacji, z każdym pomieszczeniem, kondygnacją oraz elewacją. 
Rysunek nr 1. Zeskanowana górna stacja kolejki.
Stosując nowoczesne techniki komputerowe, chmurę punktów traktujemy jako bardzo dokładny podkład modelowania parametrycznego w standardach BIM. Modelując z założonym przez Zamawiającego poziomem szczegółowości LOD, każdy element konstrukcyjny zespołu budynków górnej stacji kolejki, uzyskujemy model 3D, który jest wierną cyfrową kopią zmierzonego obiektu. Jest to kluczowy i najbardziej czasochłonny etap procesu inwentaryzacji 3D w duchu tzw „digital twin”, czyli otrzymania jako efekt – modelu cyfrowego w pełni odzwierciedlającego istniejący obiekt w terenie 1 do 1.
Rysunek nr 2. Model BIM z nałożoną chmurą punktów.
Rysunek nr 3. Finalny model 3D BIM górnej stacji kolejki linowo-terenowej na Górę Parkową w Krynicy Zdroju.
Rysunek nr 4. Model BIM - rzut.
Rysunek nr 5. Przekrój poprzeczny przez model 3D.
Mając model BIM można zgodnie ze sztuką przystąpić do generowania rysunków płaskich takich jak rzuty kondygnacji, przekroje poprzeczne oraz widoki elewacji. Jesteśmy przekonani, że prawidłowo przeprowadzona inwentaryzacja architektoniczno-budowlana opiera się na tworzeniu rzutów oraz przekrojów z modelu BIM, nie zaś z chmury punktów. Model 3D BIM, stworzony na bazie chmury punktów daje nam gwarancję prawidłowego wymiarowania oraz utworzenia dokumentacji 2D CAD, która wiernie odtwarza sytuację terenową.
Rysunek nr 6. Chmura punktów - rzut.
Skanowanie laserowe 3D jest bardzo wydajną oraz dokładną metodą digitalizacji stanu istniejącego obiektów o bogatej geometrii, wykonanych starymi technikami budowlanymi, których precyzja pozostawia w obecnych czasach wiele do życzenia. Inwentaryzowanie metodami klasycznymi takich obiektów daje spore błędy końcowe oraz zabiera mnóstwo czasu, czasem wręcz nie dając żadnej możliwości wiernego zwymiarowania wszystkich elementów konstrukcji.
Rysunek nr 7. Rzut architektoniczny wybranego poziomu.
Rysunek nr 8. Rzut architektoniczny z naniesioną chmurą punktów - sprawdzenie.
Dane pozyskane ze skaningu laserowego stały się bazą do utworzenia modelu BIM, z którego otrzymano także dokumentację płaską w postaci rzutów i przekrojów architektonicznych, ale także widoków elewacji.
Rysunek nr 9. Widok elewacji.
Rysunek nr 10. Widok elewacji.
Rysunek nr 11. Widok elewacji.
Cieszymy się, że obiekty o tak dużym znaczeniu turystycznym oraz symbolicznym, są poddawane modernizacjom oraz przystosowywane do zwiększającego się ruchu turystycznego regionu, oferując wzrost atrakcyjności zachowując ulotny duch minionej epoki. Fakt, że firma Bimtelligent  mogła dołożyć cegiełkę w prowadzonym procesie inwestycyjnym oraz fakt, że spełniliśmy pokładane w nas nadzieje, napawa nad dumą oraz motywacją do dalszego rozwoju.
Model BIM